گروه دين و انديشه «خبرگزاري دانشجو»، حامد صارم؛ خداوند متعال همه چیز را یکسان و مساوی قرار نداده بلكه بعضی را بر بعضی دیگر برتری و فضیلت داده است. مثلا در میان مکان*ها بعضی بر بعض دیگر شرافت و برتری دارند، زمین مکه شرافت حمل خانه خدا را بر پشت خود دارد و زمین کربلا برترین زمین*ها نزد خداوند متعال است چرا که خداوند می*فرماید: «اگر تربت کربلا نبود زمین کعبه را خلق نمی*کردم»(1).

خداوند بوسيله ماه رمضان مسلمانان را بر ساير امم برتري داد

خداوند در میان ماه*ها نيز بعضی را ماه حرام قرار داد و ماه مبارک رمضان را برتری ویژه عنایت اين ماه را به خود منتسب نمود و مهمانی و ضیافت خود را در این ماه قرار داد، بگونه*اي كه بوسیله این ماه امت اسلام را بر سایر امت*ها برتری داد.

امام سجاد(ع) در دعاي وداع ماه مبارک رمضان می*فرمایند: «سپس ما را بوسيله آن ماه بر همه امت*ها برگزيدى و به فضل و برترى آن ما را بر اهل ملت*ها و كيش*ها برترى دادى»(2). اين بيان صريح و آشكار نشان مي*دهد ماه رمضان از خصائص پيروان دين اسلام است.

هر عملي در شب قدر هزار برابر پاداش دارد

همچنين خداوند از میان تمام شب*های سال، شب قدر را برگزید و آن را بر تمام شب*ها برتری داد و ساعات و لحظات آن شب را بر تمام لحظات دیگر سال شرافت بخشید و هر عمل در این شب را هزار برابر پاداش و اجر عنايت نمود.

شب قدر، شبي است كه برکت از تمام آسمان*ها بر زمین نازل می*شود، گناه*کاران فوج فوج از آتش جهنم رهایی می*یابند و ملائکه*ای که در آسمان*ها به تقدیس و تنزیه خداوند مشغول هستند در آن شب اذن می*خواهند که به زمین نزول کنند و تمنای آنها نزول از عالم بالا به عالم سفلی است و در هنگام نزول به این عالم فرشی از هر جا که عبور کنند خیر و برکت را با خود به ارمغان مي*آورند. شب قدر آن مقدار «قدر» دارد که قرآن در آن شب مبارک بر قلب اشرف مخلوقات نازل گشت.

نزول ملائكه از آسمان هفتم به زمين

حضرت على(ع) فرمودند: «در آسمان هفتم حظيره‏اى است به نام حظيرة*القدس «بهشت»، در آن فرشتگانى هستند كه آنها را روحانيون مي*گويند. چون شب‏ قدر شود از پروردگار براى آمدن به دنيا اجازه مي*طلبند، خداوند به آنها اجازه مي*دهد، پس بر مسجدى نمي*گذرند جز آنكه در آن نماز مي*خوانند و در راه با كسى روبرو نمي*شوند جز آنكه براى او دعا مي*نمايند و از ايشان به او بركت و نيكى مي*رسد» (3).

چرا ملائکه به زمین نزول می*کنند؟ ملائکه در بارگاه قدس حضرت حق به دور از هرگونه شائبه تمرد و عصیان به عبادت حضرت حق مشغولند و چه جایی بهتر از آسمان*ها برای ملائکه؟ چرا ملائکه به سمت زمین نازل می*شوند؟

زمینی که به ساکنین آن مهلت داده شده تا هر که خواهد مطیع و هر که خواهد عاصی باشد؛ چرا به جایی فرود می*آیند که مکان و محل زندگی گناه*کاران است؟ به راستی در شب قدر چه چیزی است که ملائکه را بر آن می*دارد که برای نزول از خداوند اذن بخواهند؟

شب قدر، شب حجت خداست

هر زمانی که موجودی صاحب شعور و اختیار بر روی زمین وجود داشته باشد حجت خدا نیز باید روی زمین باشد و امکان ندارد زمين لحظه*ای از حجت خدا خالي بماند.

ابوحمزه گويد به امام صادق(ع) عرض كردم: زمين بدون امام مي*ماند؟ ايشان فرمودند: اگر زمين بدون امام باشد فرو رود. (و نظم آن از هم بپاشد) (4).

شب قدر، شب خلقت اولین حجت خدا روی زمین است

بنابراین، اولین انسان روی زمین باید حجت خدا باشد. به واسطه شخصی که حجت خداست در روی زمین عدالت برقرار شده و به واسطه این شخص بهشت و جهنم مصداق عدل می*گردد.

شب قدر، شب خلقت اولین حجت خدا بر روی زمین است و خداوند ابتدا شب قدر را خلق نمود تا اولین حجج خود را در این شب خلق نموده و امورات دنیا را برای تقدیر یک سال به ایشان عرضه کند.

بدون حجت خدا شب قدر معنايي نخواهد داشت

امام محمدتقى(ع) فرمود: «خداى - جل ذكره - شب قدر را در ابتداى خلقت دنيا آفريد و در آن شب نخستين پيغمبر و نخستين وصى كه بايد باشد(آدم و شيث) را آفريد و حكم فرمود كه در هر سالى شبى باشد كه در آن شب تفسير و بيان امور تا چنان شبى در سال آينده فرود آيد، هر كه آن شب را انكار كند، علم خداى عزوجل را رد كرده، زيرا پيغمبران و رسولان و محدثان جز به وسيله حجتى كه در آن شب به آنها مي*رسد با حجتى كه جبرئيل عليه*السلام (در غير آن شب) براى آنها مى‏آورد، قائم نشوند و به پا نايستند»(زيرا برنامه رهبرى خلق و علم بدون اختلاف را در آن شب بدست مى‏آورند) (5).

شب قدر با همه عظمت خود با حجت خداوند گره خورده است، اگر حجت خدا نباشد شب قدر معنایی نخواهد داشت؛ چرا که بدون او تفسیر و بیان امور بر چه کسی نازل خواهد شد؟ اگر حجت و برگزیده خداوند نباشد چه کسی لیاقت بهره*مندی از علم خدا نسبت به امور محتوم را خواهد داشت؟

خداوند در شب قدر از تفسير قرآن به حجت خود خبر مي*دهد

بنابراین، شب قدر بدون حجت خدا بی*معناست و در آن شب خداوند متعال از امور حتمی سال آینده و تفسیر قرآن به حجتش خبر می*دهد. لذا، قرآن به واسطه نزول تفسیر و تبیين آن در شب قدر زنده می*ماند و اگر حجت خدا نباشد که تبیين و تفسیر خدا را دریافت کند قرآن نیز بدون معلم و مفسر می*ماند و هیچ*گاه به نطق نمی*آيد.

مردى از امام صادق(ع) پرسيد: مرا در خصوص شب قدر آگاه ساز كه آيا شبى بوده و سپرى شده يا در هر سال وجود دارد؟ امام(ع) فرمود: اگر شب‏ قدر مرتفع شود هر آينه قرآن مرتفع شده است(6).

بنابر آنچه گذشت پر واضح است که ائمه اطهار که حجت*های الهی خداوند هستند محور قرآن می*باشند و اگر ایشان نبودند قرآن صامت چگونه می*توانست هدایت*گر باشد؟

ثبت تمام مقدرات عالم هستي در شب قدر

مقدرات عالم هستی و تمام کائنات در این شب عظیم توسط ملائکه به سوی امام زمان آورده *شده و تا سال آینده ثبت می*شود. همچنين بلایایي که قرار است بر مردم واقع شود ثبت می*گردد و هر چه را که خداوند بخواهد موخر و یا مقدم یا محو می*نماید.

برای انجام این مقدرات تمام ملائکه به سمت حجت خدا می*آیند و بر وی نازل می*شوند و تا صبح بر ولی*خدا سلام می*کنند؛ چرا که او ظرف مشیت و باب خداوند متعال است.

لذا در روایت است که شخصي از امام معصوم پرسيد در شب‏ قدر، چه مسائلى تقدير مى‏شود؟ آن سرور گفت: «در شب‏ قدر، فرشتگان و دبيران تا آخرين آسمان فرود مى‏آيند و مقدّرات سال آينده را ثبت مى‏كنند و مصائبى كه بر مردم نازل مى‏شود، آمار مى‏كنند. با وجود اين، اجراى همه اين مقدّرات، متوقف بر خواست خداوند است. آنچه را بخواهد مقدم مى‏دارد و آنچه را بخواهد مؤخر مى‏دارد، برخى از نوشته‏ها را محو مى‏كند و نوشته‏هاى ديگرى مى‏افزايد، منبع همه نوشته‏ها نزد او است»(7).

چرا ملائكه در شب قدر بر زمين فرود مي*آيند؟

لذا، تمام توجه و جهد و تلاش ملائکه در شب قدر به سمت امام معصوم است. ملائكه در اين شب بر زمین فرود می*آیند؛ چون زمین محلی است که وجود امام معصوم در آن است، اگر حجت خدا و امام معصوم در زمین نبود هیچ ملکی به سمت زمین نازل نمی*شد.

پر واضح است که بالاترین عمل در شب قدر توجه به امام زمان و توسل به ایشان است؛ چرا که شب قدر در حقیقت شب امام زمان و شب حجت خداست و کسی که حجت خدا را منکر است شب قدر و قرآن را منکر است و کسی که شب قدر را منکر است حجت خدا و وجود امام زمان را منکر است.

كسي كه به شب قدر ايمان ندارد منكر ولايت علي(ع) است

امام محمدتقى(ع) فرمود: «به خدا سوگند كسى كه شب قدر را باور دارد مي*داند كه آن شب مخصوص ماست، زيرا چون وفات پيغمبر(صلّى اللَّه عليه و آله) رسيد، درباره على(عليه*السلام) (به امتش) فرمود: ولى و سرپرست شما پس از من اين على است، اگر از او اطاعت كنيد به هدايت رسيد، اما كسى كه به شب قدر ايمان ندارد، (امامت ما را و اختصاص شب قدر را به ما) منكر است.

كسى كه به شب قدر ايمان دارد و با ما هم رأى نيست (آن را مختص ما نمي*داند) در راستگويى راهى ندارد جز اين كه بگويد آن شب مختص به ماست و هر كه نگويد دروغگوست، زيرا خداى- عزوجل- بزرگ*تر از آنست كه آن امر بزرگ را توسط جبرئيل و فرشتگان بسوى كافر فاسقى فرو فرستد و اگر بگويد به خليفه گمراهى[به خليفه پيشواى او] نازل مى‏كند، گفتارشان ياوه و بى‏ارزش است و اگر بگويد به هيچ كس نازل نمي*شود، ممكن نيست كه چيزى بسوى هيچ چيز نازل شود و اگر بگويند- و خواهند گفت- شب قدر حقيقت ندارد، به گمراهى دورى افتاده‏اند»(8).

پی*نوشت*ها:

1. مستدرك‏الوسائل، باب استحباب التبرك بكربلا
2. الصحيفة السجادية / ترجمه و شرح فيض*الإسلام 302، دعاى چهل و پنجم
3. الصحيفة السجادية / ترجمه و شرح فيض الإسلام 53، دعاى سوم در درود بر نگه*داران عرش و هر فرشته مقرب
4. اصول كافى، ترجمه مصطفوى، ج‏1، ص:252
5. أصول كافي / ترجمه مصطفوى، ج‏1، ص: 366
6. من لا يحضره الفقيه / ترجمه غفارى، على اكبر و محمد جواد و بلاغى، صدر ج‏2، 503
7. گزيده كافى، ج‏3 ص: 193
8. اصول كافي / ترجمه مصطفوى، ج‏1، ص:371

به نقل از :
http://snn.ir/news-13910521054.aspx