آداب استخاره-جايگاه استخاره-عمل به استخاره-موارد استخاره





با توجه به اينكه در بين دو راهي هاي زندگي (در انتخاب شغل، تحصيل، يا موارد ديگر) كه انسان پس از بررسي فقط مي تواند خوب و بد مادي را بسنجد ولي آينده و رضايت حق براي تشخيص انسان مشكل است تكليف چيست؟ آيا بايد استخاره كرد؟ آيا عمل به استخاره واجب است؟ اصلا استخاره در چه موردي است؟

انسان موجودي داراي عقل و اختيار است و براي تصميم گيري خود بهتر است به صورت يك اصل از آگاهي خود و اطرافيان خود با مشورت استفاده كند و براي انتخاب هايش تحقيق و مشورت و تعقل را اصل قرار دهد. قرآن كريم هم مي گويد: وشاورهم في الامر فاذا عزمت فتوكل علي الله.
مشورت كنيد و سپس با توكل به خداوند دست به انتخاب و تصميم گيري بزنيد، ولي گاهي از مواقع با تمام دقتي كه انسان به خرج مي دهد و مشورت و تحقيق مي كند، باز دچار حيرت مي شود و نمي تواند تصميم بگيرد, در اين موارد استخاره و طلب خير از خداوند بسيار راهگشا است و براي تصميم گيري به انسان كمك فراوان مي كند و البته مورد تاييد روايات اسلامي نيز هست. البته گفتني است عمل به استخاره واجب نيست، ولي بهتر است عمل شود.
توضيح بيشتر:
استخاره در لغت به معناى طلب خير از خداوند متعال است كه دانا به امور و عواقب كارهاست. در كنار اين معنى، گاهى استخاره به معناى نوعى قرعه در هنگام تحير كه همراه با دعا و درخواست از خداوند متعال است، به كار برده مى شود. اين نوع استخاره معمولاً با تسبيح و قرآن انجام مى‏شود.
استخاره به معناى طلب خير از خداوند متعال در روايات ما بسيار سفارش شده است، و ائمه اطهار سلام الله عليهم شيعيان را ترغيب بسيارى فرموده‏اند كه كارهاى خود را بر اساس استخاره انجام دهند. ما در اينجا تنها دو روايت را نقل مى‏كنيم:
جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عليه السلام عَنْ أَبِيهِ «عليه السلام» قَالَ: كُنَّا نَتَعَلَّمُ الِاسْتِخَارة كَمَا نَتَعَلَّمُ السُّورَه مِنَ الْقُرْآنِ(1)
امام صادق از پدرش امام باقر «عليهما السلام» نقل مى‏كنند كه فرمودند: ما استخاره را آموزش مى‏دهيم همانگونه كه سوره قرآن را آموزش مى‏دهيم.
روايت دوم تصريح دارد كه پس از طلب خير از خداوند متعال، هر اتفاقى كه براى استخاره كننده بيافتد، مى‏بايست از آن راضى باشد.
أَبِي عَبْدِ اللَّهِ «عليه السلام» قَالَ: كُنَّا نَتَعَلَّمُ الِاسْتِخَارَةَ كَمَا نَتَعَلَّمُ السُّورَةَ مِنَ الْقُرْآنِ ثُمَّ قَالَ مَا أُبَالِي إِذَا اسْتَخَرْتُ اللَّهَ عَلَى أَيِّ جَنْبِي وَقَعْتُ(2)
امام صادق «عليه السلام» مى‏فرمايند: ما استخاره را آموزش مى‏دهيم همانگونه كه سوره قرآن را آموزش مى‏دهيم. سپس فرمودند: آنگاه كه استخاره كردم، باكى ندارم كه چه بر من واقع مى‏شود.
دليل اين امر را بايست در اين نكته جستجو كرد كه استخاره كننده خود را به خدا سپرده است و خداوند متعال نيز به خير او آگاه‏تر است، بنابراين در صورت عمل بر اساس استخاره، هر اتفاقى كه بيافتد، بايست ايمان داشته باشد كه خير او در آن بوده است.
اما طريقه استخاره در روايات متفاوت و متنوع است؛ غسل استخاره، نماز استخاره، دعاهاى متعدد و مختلف براى استخاره در حالات و ساعات متعدد و استخاره با قرآن يا تسبيح از جمله روشهاى استخاره است.