[color=#FF00BF]مولف[/color]
كتاب حاضر نوشته ابو جعفر، محمد بن حسن بن فروخ صفار (درگذشت، 290 هجرى) است.
مؤلف اين كتاب از اصحاب امام حسن عسكرى عليه‏السلام بوده و يكى از شخصيت‏هاى بزرگ شيعه و از راويان بزرگ حديث به شمار مى‏آيد.أ
موضوع‏
اين كتاب در فضايل پيامبر اسلام صلى اللّه عليه و آله و سلم و ائمه معصومين عليهم‏السلام نوشته شده است.
اعتبار
كتاب بصائر الدرجات از معتبرترين اصول قدماى شيعه است و از زمان نگارش تا كنون پيوسته مورد توجه علما و فقها و بزرگان شيعه بوده و در كتاب‏هاى خود بسيار به آن استناد نموده‏اند، مانند: شيخ كلينى در كتاب كافى، شيخ حر عاملى در كتاب وسائل الشيعه و علامه مجلسى در بحار الانوار.
اين كتاب داراى دو نسخه بزرگ و كوچك است كه در اين زمان فقط نسخه بزرگ آن در اختيار ما مى‏باشد.[
size=200]
بخش‏هاى كتاب‏[/size]
اين كتاب داراى ده بخش است كه هر بخش حدودا شامل بيست باب است.
كتاب بصائر مجموعا داراى 1881 حديث مى‏باشد.
عناوين كتاب‏
در كتاب حاضر موضوعات متعدد و متنوعى مورد بحث قرار گرفته از جمله:
1 - ارزش علم‏
2 - علماى حقيقى آل محمد عليهم‏السلام مى‏باشند
3 - مقام و منزلت ائمه‏
4 - امامان وارثان حقيقى علم‏اند
5 - ودايعى كه نزد ائمه است‏
و بسيارى از مباحث مهم ديگر.
سخن بزرگان‏
شيخ حر عاملى در مقدمه كتاب وسائل الشيعه مى‏فرمايد:
«كتاب بصائر الدرجات نوشته شيخِ ثقه و مورد اطمينان محمد بن حسن صفار مى‏باشد كه داراى دو نسخه كوچك و بزرگ است.»
علامه مجلسى در مقدمه كتاب بحار الانوار مى‏فرمايد:
«كتاب بصائر الدرجات از اصول معتبره‏اى است كه شخصيتهايى مانند كلينى و ديگر علما از آن روايت كرده‏اند.»
عالم جليل سيد محمد باقر گيلانى درباره اين كتاب چنين فرموده:
«كتاب بصائر الدرجات از كتابهاى معروف صفار است.او شخصيتى بزرگ از راويان حديث و از علماى نامدار مى‏باشد.ديگر كتابهاى او نيز معروف است
.»
يك توهم‏
حاج شيخ عبد الله مامقانى در كتاب تنقيح المقال به نقل از علامه مجلسى گفته است:
«احتمال دارد اينكه ابن الوليد، بصائر را روايت نكرده به دليل «غلوّ» و زياده از حد گويى در شأن ائمه عليهم‏السلام در اين كتاب بوده است.»
پاسخ‏
اين احتمال صحيح نيست، زيرا كسى كه اين كتاب را از آغاز تا انجام مطالعه نمايد درمى‏يابد كه تمام روايات اين كتاب با همان عبارت و يا با همان مضمون در ديگر كتابهاى روايى بزرگان شيعه به چشم مى‏خورد، كتاب‏هايى مانند: اختصاص شيخ مفيد و تفسير عياشى و بسيارى از كتاب‏هاى شيخ صدوق و كافى ثقة الاسلام كلينى، و اين خود بهترين دليل و شاهد بر اعتبار و ارزش اين كتاب مى‏باشد و اين مطلب بر بزرگى چون ابن وليد مخفى نمى‏ماند علاوه بر اين كه روايت نكردن ايشان مى‏تواند دلايل ديگرى نيز داشته باشد.