نمایش نسخه قابل چاپ
مقدمه
شيطان در طي اعترافاتي كه در محضر پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله داشته بيست و دو گروه از امت آنحضرت را بيان داشته كه از دست كارها و افكار و عقايد آنها همواره در رنج و عذاب بوده است كه در اين نوشتار فهرست وار به آنها اشاره مي*شود.
پيامبر
شيطان گفت: اولين و سخت ترين دشمن من شما هستي. پيامبر صلي الله عليه و آله از علت آن پرسيد، در جواب گفت: چون در قيامت گناهكاران را شفاعت مي*كني و زحمات مرا ضايع و اميدم را قطع مي*نمايي.
عالم عامل
عالمي كه به علمش عمل كند، دشمن است من هم دشمن او هستم. پيامبر در اين مورد فرمودند: عالم و دانشمندي كه به علمش عمل كند، از هزار عابد براي شيطان خطرناك تر است.
حافظ و عامل قرآن
كسي كه قرآن را فرا گرفته و حفظ نموده و به تمام دستورات و احكام آن عمل مي*كند، او دشمن من و من هم دشمن او هستم.
موذن
كسي كه پنج وقت نماز، اذان بگويد و اقرار به شهادتين كند و مردم را از خواب بيدار و متوجه عبادت خدا و نماز نمايد.
دوستان فقرا
آنها كساني هستند كه فقرا و مساكين را از ياد نمي*برند، هميشه متوجه آنها و به فكر ايشان هستند. در همه جا و در هر شرايط از آنان دفاع مي*كنند و زندگي ايشان را تامين مي*كنند.
دوستان ايتام
كساني كه با يتيمان دوست و مهربان هستند و همچون پدر و مادر دلسوز با آنان رفتار مي*كنند تا يتيمي را احساس نكنند.
فرد مهربان
كه دلسوز مردم است و در مقابل كوچك*ترين ستمي كه به يكي از بندگان خدا شود، ناراحت شده و از او دفاع مي*كند و دلداريش مي*دهد.
فرد ناصح
كسي كه براي رضاي خدا، مردم را نصيحت مي*كند و به جز رضايت الهي، چيزي در دل ندارد.
دائم الوضو
كسي كه در تمام حالات با وضو باشد و اگر وضوي او باطل شده، فورا تجديد وضو نمايد.
فرد بخشنده
كسي كه مردم را در مالش شريك مي*كند و مقداري از دارايي*اش را به محرومان جامعه مي*بخشد و به فكر ذخيره و جمع آوري مال نيست.
فرد خوش خلق
كسي كه با همه با گشاده رويي رفتار مي*كند و با زبان و اعضايش افراد را آزار نمي*رساند.
فرد قانع
كسي كه در زندگي به كم دنيا و به آنچه خدا برايش مقرر فرموده راضي است.
پاك دامنان
زنان و مرداني كه عفت داشته باشند؛ دامنشان آلوده به فحشا و فساد نشده و پوشش اسلامي را در همه جا حفظ كنند.
آمادگان مرگ
كساني كه همواره به فكر مرگ و آماده شدن براي آن هستند و هيچ وقت، آخرت را فراموش نمي*كنند و هميشه براي اصلاح آن در تلاشند.
فروتنان
ايشان در برابر خدا و خلق او تواضع مي*كنند و خود را كوچك مي*پندارند.
جوان عابد
جواني كه عاشق دين است، شب زنده داري كرده، از بندگي خدا لذت مي*برد.
باز دارندگان نفس از حرام
كسي كه نفس خود را از حرام باز دارد، كساني كه حلال و حرام الهي را رعايت كرده و اعضا و جوارح خود را به آن عادت نمي*دهند.
خير خواهان
كساني كه در نبود برادران مومن خود، دعاي خيرشان مي*كنند، هر چيزي را كه براي خود مي*پسندند، براي دريگران هم مي*پسندند و هر آنچه براي خود نمي*پسندند، براي ديگران نيز نمي*پسندند.
مهربان با پدر و مادر
كساني كه با پدر و مادر مهربان باشند و به آنان احترام بگذارند.
پادشاه عادل
كه از روي عدالت با مردم رفتار كند و مردم در سايه او در آسايش باشند.
روزه داران بخشنده
روزه داراني كه مقداري از مال خود را به درماندگان مي*بخشند، مانند اين است كه مرا پاره پاره كرده و در آتش انداخته باشند.
همنشين صالحان
كساني كه رفت و آمد، نشست و برخاست، گفت و شنود و خورد و خوراك و خواب آنان با صالحان و پرهيزكاران است.
گريه شيطان
علاوه بر اين مواردي كه شيطان را آزار داده و ناراحت مي*كند برخي كارها نيز در طول زندگي آدم عليه السلام و فرزندانش و در طول تاريخ، ابليس را چنان آزار داده كه باعث ناله وزاري ابليس شده و حتي او را به گريه واداشته است كه در زير به برخي از آن موارد اشاره مي*كنيم:
1- وقتي حضرت آدم توبه كرد و خدا توبه*اش را پذيرفت شيطان ملعون چنان از سوز دل ناله كرد كه ملائكه آسمان و زمين را متوجه كرد و همه او را لعنت كردند.
2- روزي كه حضرت يوسف از دست زليخا گريخت، شيطان از سوز دل ناله*اي كرد كه ملائكه صداي او را شنيدند و لعنتش كردند.
3- در غدير خم، وقتي پيامبر صلي الله ليه و آله، امام علي عليه السلام را به خلافت منصوب كرد و فرمود: "من كنتُ مولاهُ فعليٌّ مولاه" ، شيطان از دل پر دردش ناله*اي كشيد و گفت: از اين پس چه كنم و چاره ام چيست؟ اولادش را جمع كرد و گفت: تا مي*توانيد مردم را به شك اندازيد، محبت، ولايت و دوستي علي عليه السلام را چنان بر مردم متشبه كنيد كه او را به خدايي بارو كنند و از غلو به جهنم بروند و عده*اي از راه و روش او برگردند و جهنمي شوند.
4- روز عاشورا بسيار زحمت كشيد تا زمينه*اي فراهم كرد كه همه لشكر عمر سعد، عليه امام حسين عليه السلام شوريدند و او را به شهادت رساندند. آنگاه همه شياطين، روي زمين پخش شدند و با شادي و خوانندگي ابراز خرسندي كردند. شيطان مي*گفت: عجب خلق خدا را گمراه كردم و به مقصودم رسيدم. پس از اينكه شيطان از ثواب و مقام و منزلت پيروان و زيارت كنندگان امام حسين عليه السلام آگاه شد از كرده خود پشيمان شده و از روي حسرت نعره*اي كشيده كه همه ملائكه لعنتش كردند. گفت: واويلا، قضيه بر عكس شد و مردم بيشتري داخل بهشت شدند.
5- وقتي كه پيامبر صلي الله ليه و آله، به پيامبري مبعوث شد و مردم را از ناداني، گمراهي و جهنم نجات داد و به سوي بهشت رهنمون شد، ابليس ناله كرد و فرياد كشيد.
6- وقتي سوره مباركه "حمد" نازل شد، ابليس فرياد زد و ناله كرد، چون مي*گفت: اين سوره سبب آمرزش گناهان اولاد آدم مي*شود.
7- امام صادق عليه السلام فرمودند: وقتي انسان در برابر خدا سجده كند و آن را طول دهد، شيطان از ناراحتي فريادش بلند مي*شود و به كناري رفته و شروع به گريه مي*كند و مي*گويد: واي بر من، اين بنده خدا چگونه او را اطاعت مي*كند و در مقابل او به خاك مي*افتد، در حالي كه من او را معصيت نمودم و به آدم سجده نكردم.
8- ديدار با مومن: ديد و بازيد مومنان از يكديگر شيطان را چنان ناراحت مي*كند كه به صورت خود زده و دست و پاي خود را زخمي مي*كند.
9- صدقه دادن
روزي پيامبر صلي اله عليه و آله از شيطان پرسيد: اي ملعون! چرا مانع از صدقه دادن مي*شوي؟ عرض كرد: يا رسول الله! اگر ارّه*اي بر سر من بگذراند و مانند درخت و چوب سرم را ارّه كنند، براي من راحتتر از صدقه دادن اشخاص است. آن حضرت پرسيدند: چرا صدقه چنان ناراحتت مي*كند.
در جواب گفت: در صدقه دادن پنج خصلت است:
مال را زياد مي*كند
مريضان را شفا مي*دهد.
بلاها را دفع مي*كند.
صدقه دهندگان، به سرعت برق از پل صراط مي*گذرند.
بدون حساب داخل بهشت مي*شوند و براي ايشان عذابي نيست. پيامبر صلي الله عليه و آله فرمودند: خدا عذابت را زياد كند.
منابع
صالحي حاجي آبادي، شيطان در كمينگاه.
شيخ عباس قمي، سفينة البحار،
محمدباقر مجلسي، بحارالانوار.
كريم برزگر، شيطان شناسي.
كليني، اصول كافي، ج 3.
نويسنده: فاطمه شاه*محمدي