یه سوال ساده؟ آیا نباید اصلا به ظاهر قرآن توجه کرد؟چرا؟(باذکر روایت) (20نمره)
نمایش نسخه قابل چاپ
یه سوال ساده؟ آیا نباید اصلا به ظاهر قرآن توجه کرد؟چرا؟(باذکر روایت) (20نمره)
دوستان روایت فقط قبوله!!!
منظور از (20نمره)چیه!!!!!!!!!!!!!!!
اقا محمد سوال میکنی بعدش علامت تعجب میذاری ؟؟؟؟؟؟؟؟
ولی راست میگه منظورت از 20نمره چیه؟؟؟؟؟؟؟:razz:
hhhhhoooooo333333iiiiinnnnnn!!!!!!!!بگو دیگه
پیامبر(ص) فرمودند: هرگاهروایتی ازما به شما رسید آنرا به قرآن وسنت عرضه بدارید اگر با قرآن وسنت خواند آن حدیث ما است.
اینجا منظور ظاهر آیه است .
کیفیت عرضه به قرآن مهمه<نمیشه به همین راحتی بگیم به ظاهر قرآن عرضه میکنیم...نقل قول:
نوشته اصلی توسط ahmadreza
کیفیت عرضه بعنی چینقل قول:
نوشته اصلی توسط ABASS
از جمله ويژگيهاي قرآن در منابع روايي اماميه و اهل سنّت، اين حقيقت است كه قرآن «ظهر» و «بطن» دارد، يعني افزون بر معنايي كه از ظاهر واژگان و معناي لغوي آنها استفاده مي*شود، معناي ژرف و پنهان*تري نيز در عبارات وحي نهفته است كه فهم آنها نياز به شناخت و شيوه و ملاكهاي ويژه*اي دارد.
اين روايات كه براي قرآن ظاهر و ژرفايي معرّفي كرده است در منابع شيعي نمونه*هاي بسيار دارد كه در ادامه اين تحقيق بدانها خواهيم پرداخت، ولي براي نمودن وجود اين روايات در منابع اهل سنت نيز، به روايتي از كنزالعمال اشاره مي*شود كه آلوسي نيز همان روايت را در تفسير روح المعاني ياد كرده است:
* «قال رسول الله (ص): ما أنزل الله عزّوجلّ آيه الاّ و لها ظهر و بطن و كلّ حرف حدّ و كلّ حدّ مطلع.» 1
رسول خدا فرمود: خداوند هيچ آيه*اي نازل نكرد، مگر اين كه براي آن «ظهر و بطني» هست، هر حرفي حدّي است و هر حدّي، مطلعي است.
در بيان ديگري آمده است:
* «قال رسول الله (ص): اجل! انا أقرأه لبطن و انتم تقرؤونه لظهر.
قالوا يا رسول الله (ص)! ما البطن؟
قال: اقرأه أتدبّره و اعمل بما فيه و تقرؤونه انتم هكذا و أشار بيده فامّرها.» 2
رسول خدا (ص) فرمود: آري من قرآن را براي ژرفايش مي*خوانم و شما براي ظاهرش.
پرسيدند: اي رسول خدا، ژرفا و بطن قرآن چيست؟
فرمود: من مي*خوانم و تدبّر در قرآن مي*كنم و بدان عمل مي*كنم، ولي شما اين چنين مي*خوانيد [دست را بر خطوط مرور داد و نماياند كه چشم را مانند دست، تنها بر ظاهر خطوط قرآن عبور مي*دهيد.]
* «عن ابن مسعود: قال رسول الله (ص): انزل الله القرآن علي سبعه احرف لكلّ حرف منها ظهر و بطن و لكل حرف حد و لكلّ حد مطلع.» 3
... خداوند قرآن را بر هفت حرف نازل كرده است كه هر حرف آن داراي ظهر و باطن است ... .
وجود اين دسته از روايات مي*طلبد كه نخست مفهوم لغوي و اراده شده از ظهر و بطن را بدانيم و سپس چگونگي استفاده از ظهر و باطن قرآن را مورد بررسي قرار دهيم.
مفهوم واژه ظهر و بطن
براي آشنايان به لغت عربي و فارسي، واژه ظهر و بطن و ظاهر و باطن بدان حدّ روشن مي*نمايد كه چه بسا احساس نياز به فهم معناي لغوي آن نداشته باشند، ولي اين روشني بدان معنا نيست كه دقايق و ريشه*هاي بيان شده در كتابهاي لغت عرب و لغات قرآني، ره*آوردي براي ايشان نداشته باشد.
راغب اصفهاني در پژوهش لغوي ـ قرآني خود، ذيل واژه «بطن» مي*نويسد:
«ظهر، اصلش آن است كه چيزي بر روي زمين باشد و ناپيدا نباشد، و بطن وقتي به كار مي*رود كه چيزي در عمق زمين باشد و پنهان شود، سپس [اين استعمال گسترش يافته و به معناي] هر چيز آشكاري به كار رفته كه با چشم قابل ديدن باشد، يا با بصيرت ... و گاهي از ظاهر و باطن، امور دنيوي و امور اخروي قصد مي*شود، و گاهي نيز معارف آشكار و معارف پنهان (جليه و خفيه) و گاهي نيز مراد علوم مربوط به دنيا و آخرت است.» 4
وي در معناي «بطن» مي*نويسد:
«اصل بطن «عضو»ي از بدن است كه جمع آن بطون است. خداوند متعال مي*فرمايد:
«وَإِذْ أَنْتُمْ أَجِنَّةٌ فِي بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ» نجم / 32
... و در آن موقع كه به صورت جنينهايي در شكم مادرانتان بوديد
و قد بطنته؛ يعني به بطن (و ژرفاي) آن رسيدم. بطن ضد ظهر است، در هر چيز، به سمت پايين، بطن گفته مي*شود و به سمت بالا ظهر و «بطن الامر» و «بطن البوادي» و «بطن من العرب» به اين معني تشبيه شده است ... هر موضوع پيچيده نيز داراي بطن است و هر موضوع ظاهر (روشني) ظهر است و آنچه با حس درخور احساس باشد، ظاهر و هر چيزي كه با حسّ درك نشود، باطن ناميده مي*شود.
خداوند مي*فرمايد:
«وَذَرُوا ظَاهِرَ الإثْمِ وَبَاطِنَهُ ...» انعام / 120
گناهان آشكار و پنهان را رها كنيد.»
معناي ظهر و بطن در بيان روايات
آنچه بيش از بررسي لغوي ضروري مي*نمايد، بررسي معناي روايي ظهر و بطن است. چه اين كه اين دو واژه در محافل گوناگون و نحله*هاي متفاوت، كاربردهاي گوناگوني دارد و در نگرشهاي مختلف، اصطلاح ويژه*اي يافته است. مثلاً صوفيه به وجود بطن و ظهر در قرآن تأكيد مي*كنند، عرفا هم خودشان را نشستگان بر خوان معارف بطون دانسته و ديگران را از آن محروم مي*دانند.
1. «عن السكوني، عن أبي عبدالله (ع) عن آبائه قول: قال رسول الله (ص) ... له ظهر و باطن، فظاهره حكم و باطنه علم، ظاهره انيق و باطنه عميق ...» 6
سكوني از امام جعفرصادق (ع) و آن حضرت از پدران خود از حضرت رسول (ص) روايت كردند كه فرمود: ... قرآن ظهر و بطن دارد، ظاهرش حكم و باطنش دانش است، ظاهرش زيبا و دل*انگيز، و باطنش ژرف است.
2. علي (ع) مي*فرمايد:
«... و انّ القرآن ظاهره انيق و باطنه عميق ...» 7
همانا ظاهر قرآن زيبا و باطنش ژرف است.
3. «و عن اميرالمؤمنين (ع) قال: ما من آيه الاّ و لها أربعه معان، ظاهر و باطن و حدّ و مطلع، فالظّاهر التّلاوه، و الباطن الفهم، و الحدّ هو احكام الحلال الحرام و المطلع هو مراد الله من العبد بها.» 8
از اميرالمؤمنين علي (ع) نقل شده كه فرمود: هيچ آيه*اي در قرآن نيست، مگر اين كه چهار معنا دارد: 1. ظاهر 2. باطن 3. حدّ 4. مطلع. ظاهر قرآن همان تلاوت است و باطن آن فهم، حدّ احكام حلال و حرام [و حدود الله] است و «مطلع» همان چيزي است كه خداوند آن را از بنده*اش مي*خواهد.
. «في الكافي و البصائر و تفسير العياشي و غيبه النعماني عن محمّد بن منصور عن الكاظم (ع) في قوله تعالي: «قل انّما حرم ربي الفواحش ماظهر منها و مابطن»9 قال (ع): القرآن له ظهر و بطن، فجميع ما حرّم الله في الكتاب هو الظاهر، و الباطن من ذلك ائمه الجور، و جميع ما أحلّ الله في الكتاب هو الظاهر، و الباطن من ذلك ائمه الحقّ.» 10
درباره آيه*اي كه مي*فرمايد: بگو: خداوند تنها اعمال زشت را، چه آشكار باشد و چه پنهان، حرام كرده است ... از حضرت امام موسي كاظم (ع) روايت شده است: قرآن ظهر و بطن دارد، همه آنچه كه خدا در قرآن حرام كرده، ظاهر قرآن است و در باطن قرآن مراد از آنها پيشوايان ناحقّ و ستمگرند، و تمام آنچه كه در قرآن حلال شمرده شده است، ظاهر قرآن، ولي در باطن قرآن مقصود پيشوايان حقّ است.
5. «عن فضيل بن يسار قال قال سألت اباجعفر (ع) عن هذه الروايه: «ما من القرآن آيه الاّ و لها ظهر و بطن» فقال: ظهره تنزيله و بطنه تأويله، منه ما قد مضي و منه مالم يكن يجري كما يجري الشّمس، كما جاء تأويل شيء منه يكون علي الاموات كمايكون علي الاحياء ...» 11
از فضيل بن يسار نقل شده كه گفت از امام باقر (ع) درباره آن روايت پرسيدم كه مي*گويد: هيچ آيه*اي در قرآن نيست مگر اين كه ظهر و بطن دارد.
حضرت فرمود: ظهر آن همان تنزيل آن و بطن آن تأويل آن است. برخي از آيات درباره اموري است كه گذشته است و برخي درباره چيزهايي است كه هنوز وقت آن فرا نرسيده است، مانند جريان خورشيد در بستر حركتش، اين حقايق هم جريان دارد، همان*طور كه برخي از اين بطون (كه گاه تأويل آنها فرا مي*رسد) درباره مردگان است، همان گونه تأويل برخي ديگر درباره زندگان است ...»
مثل اين روايت با اندك تفاوتي در بحارالانوار نيز آمده است:
6. «عن حمران بن اعين قال: سألت أباجعفر (ع) عن ظهر القرآن و بطنه، فقال: ظهره الّذين نزل فيهم القرآن، و بطنه الّذين عملوا باعمالهم، يجري فيهم ما نزل في اولئك.» 12
از حمران پسر اعين نقل شده كه گفت: از حضرت امام باقر (ع) درباره ظهر و بطن قرآن پرسيدم، حضرت فرمود: ظهر قرآن، كساني هستند كه قرآن درباره آنان نازل شده است و بطن قرآن كساني هستند كه به شيوه آنان رفتار كرده*اند، آنچه درباره آنان بود، در مورد اينان صدق مي*كند.
در اين روايت ظهر و بطن به تنزيل و تأويل ارجاع داده شده است. در روايت پنجم ظهر قرآن را تنزيل و بطن آن را تأويل آن دانسته است. مثلاً امداد الهي به مؤمنان در جنگ احد و حنين، تنزيل و ظهر قرآن است و مواردي كه باتوجه به شأن نزول مي*توان آنها را مصداق آيات دانست تأويل آن هستند.
در روايت ششم همين مطلب به بيان ديگر آمده است: ظهر قرآن كساني هستند كه قرآن در مورد آنان نازل شده، مثلاً رزمندگان اسلام در احد و حنين و ... و بطن قرآن كساني هستند كه مثل آنان عمل مي*كنند، مثلاً رزمندگان مسلمان در عصر حاضر، عليه استبدادهاي داخلي و متجاوزان خارجي.
براساس اين روايات، ظاهر قرآن همان احكامي است كه هر مراجعه*كننده*اي كه با زبان عربي آشنايي داشته باشد آن را درمي*يابد، امّا باطن قرآن فهم عميق معارف قرآن است، رها از محدوديت زمان و مكان خاص. يعني فهم باطن قرآن اين است كه باتوجه به زمان و اسباب نزول قرآن، در هر عصري مصاديق معارف قرآن را درباره حوادث و جريانهاي سياسي، اجتماعي و اخلاقي بدانيم و با معيارهاي قرآني، اوضاع زمان خويش و افراد و جريانها را محك بزنيم. به تعبير روشن*تر، آشنايي با «زبان قرآن» در مورد حقايق و معارف الهي و مسائل مربوط به فرد و اجتماع انساني، دستيابي به بطن قرآن است. البته خواهد آمد كه بطن قرآن خود داراي لايه*هاي متفاوتي است و اطلاع افراد به آن لايه*ها، مانند دانش دانشمندان به حقايق عالم تكوين، نسبي است و داراي درجات و مراتب.
لايه*ها و مراتب معرفتي در فهم باطن قران
رواياتي كه از ظهر و بطن قرآن سخن مي*گويند، گاه به روشني و صراحت و گاه به اشاره از لايه*هاي متفاوت بطون سخن مي*گويند، با مرور بر برخي از اين روايات مطلب را پي مي*گيريم:
1. «عن رسول الله (ص): انّ للقرآن ظهراً و بطناً و لبطنه بطناً، الي سبعه ابطن أو الي سبعين بطناً.» 13
قرآن ظهر و بطن دارد، بطن قرآن نيز تا هفت (يا هفتاد) بطن دارد.
2. «عن جابر بن يزيد الجفعي، قال سألت أباجعفر عن شيء من التّفسير، فاجابني ثمّ سألته عنه ثانياً فأجابني بجواب آخر، فقلت: جعلت فداك كنت اجبتني في هذا المسأله بجواب آخر، غير هذا قبل اليوم؟
فقال: يا جابر انّ للقرآن بطناً، و للبطن بطن، و له ظهر و للظّهر ظهر، يا جاب ليس شيء ابعد من عقول الرّجال من تفسير القرآن، انّ الآيه يكون اوّلها في شيء و آخرها في شيء و هو كلام متّصل منصرف علي وجوه.» 14
جابر بن يزدي جعفي مي*گويد: از امام باقر (ع) تفسير آيه*اي را جويا شدم، امام پاسخي داد.
در فرصتي ديگر نيز درباره تفسير همان آيه پرسيدم، امام پاسخي ديگر، متفاوت با نوبت نخست بيان فرمود!
به امام عرض كردم: پيش*تر از شما درباره تفسير اين آيه سؤال كردم و شما پاسخ ديگري به من داديد.
امام فرمود: اي جابر! قرآن بطن دارد و بطن آن نيز بطني دارد، ظهر دارد و ظهر آن نيز ظهري ادرد. اي جابر! هيچ چيز به اندازه عقل مردمان از تفسير قرآن دور نيست. اوّل آيه درباره چيزي است و آخر آن درباره چيزي ديگر و آن كلام به هم پيوسته*اي است كه به چند گونه قابل معناست.
روايات با اين مضمون، يعني رواياتي كه براي قرآن ظهر و بطن و سپس براي بطن بطني ديگر يا بطوني ديگر برمي*شمارند، اندك نيستند. درخور توجه اين است كه در روايت دوّم براي ظهر (ظاهر) قرآن نيز لايه*هايي برمي*شمارد و مي*گويد براي ظهر قرآن نيز ظهري است، يعني حتي در همان معارفي كه از ظاهر قرآن به دست مي*آيد، گاه مطالبي به «روشني» بيان شده گويا آيه در مطلبي ظهور دارد، امّا نه در حدّ تصريح.
سؤالي كه در اين جا مطرح مي*شود اين است كه معني «تعدد بطون» كه ما از آن به «لايه*هاي بطن» تعبير كرديم چيست؟ و اين لايه*ها براي چه كساني مطرح است و چه كساني به آنها دسترسي دارند؟
آيا مراتب درك انسانها باعث پيدايش لايه*هاي معرفتي در ژرفكاوي معارف قرآن مي*شود؟ يا حقايق و معارف موجود در قرآن، مثل جهان تكويني، به هم پيوسته و مرتبط هستند و همان*طور كه در جهان تكوين هرچه بيشتر به حقايق و دانش مجهز باشيم، كشف «قوانين» جديد علمي و دانشهاي تازه دست*يافتني*تر مي*شود. در قرآن نيز هر دريافت تازه، افق تازه*اي را در فهم ژرف*تر معارف وحي در پيش روي پژوهشگر مي*گشايد؟
و يا اين كه اصولاً انسانهاي معمولي در هر مرتبه*اي از درك و دانش، تنها مي*توانند به ظاهر قرآن دست يابند و قلمرو باطن قرآن تنها در اختيار انسانهاي برتر و مرتبط با عالم معناست كه مي*توان از آنها به عنوان انسانهاي ملكوتي ياد كرد.
جالب است كه در برخي روايات همين نكات مورد اشاره قرار گرفته است:
1. «عن علي (ع): «انّ الله جلّ ذكره لسعه رحمته و رأفته بخلقه و علمه بما يحدثه المبطلون من تغيير، قسم كلامه ثلاثه أقسام: فجعل قسماً منه يعرفه العالم و الجاهل و قسماً لايعرفه الاّ من صفي ذهنه و لطف حسّه و صحّ تميزه ممّن شرح الله صدره للاسلام، و قسماً لايعرف الاّ الله و انبياءه و الرّاسخون في العلم، و انّما فعل ذلك لئلاّ يدعي اهل الباطل من المستولين علي ميراث رسول الله (ص) من علم الكتاب مالم يجعله الله لهم،و يقودهم الاضطرار الي الايتمار لمن ولاّه امرهم ...» 15
خداوند متعال از آن جا كه داراي رحمت گسترده و مهرباني به خلق است و مي*دانسته كه در طول زمان دستهاي تحريف*گر درصدد تغيير كلام او برمي*آيند، كلام خويش را به سه دسته تقسيم كرده است:
1. بخشي از معارف قرآن را به گونه*اي قرار داده است كه عالم و عامي آن را مي*فهمند.
2. قسمتي ديگر را به گونه*اي بيان كرده است كه جز ذهنهاي صاف و احساسهاي لطيف و نكته سنجاني كه خداوند سينه آنان را براي فهم اسلام فراخ كرده است، آن را درنمي*يابند.
3. بخش ديگري از معارف قرآن به گونه*اي است كه آن را جز خدا، پيامبران و راسخان در علم نمي*فهمند، اين كار را براي آن كرده است كه اهل باطل به ميراث پيامبر اكرم (ص) دست نيابند، تا از راه علم به كتاب، آنچه را كه خداوند براي آنان قرار نداده، ادعا نكنند و اضطرار، آنان را به مشورت با ولي امرشان وادارد.
2. «قال الصّادق (ع): كتاب الله عزّوجلّ علي أربعه أشياء: علي العباره و الاشاره اللطائف و الحقايق. فالعباره للعوام، و الاشاره للخواص، و اللطائف للاولياء و الحقايق للانبياء.» 16
امام صادق (ع) فرمود: [معارف] كتاب خدا بر چهار چيز است: عبارت، اشارت، لطايف و حقايق. عبارت آن براي عوام، اشارت آن براي خواص و لطايف آن براي اوليا و حقايق آن مخصوص انبياست. 17 ،18 ،19 ،20
آنچه در اين دو روايت آمده است از پيچيدگي مسأله مي*كاهد و زوايايي از آن را روشن مي*كند. اگر بخواهيم براساس اين روايات، پاسخي براي پرسش مطرح شده بيابيم اين است كه هم مراتب درك شخصي و هم ميزان علم و آگاهي و قلمرو اطلاعات فردي انسانها در فهم قرآن دخيل است و هم در كنار همه اينها، قلمروي وجود دارد كه فراتر از شعاع درك و دانش انسانهاي معمولي است و ويژه خاصان درگاه الهي است.
آخه آقا عباس این همه متن میزاری کی حال داره بخونه!!!!!!!
من می گم یک کلام ظاهر قرآن بدون اهل بیت حجیت نداره تمام
خب حالا ظاهر یعنی چی ؟؟؟ حجت نداره یعنی چی ؟؟؟؟نقل قول:
نوشته اصلی توسط mostafahem