كتاب امالى از جلسههاى متعددى كه شيخ صدوق هفتهاى دو روز در روزهاى سه شنبه و جمعه از 18 رجب سال 367 هجرى تا روز 11 شعبان سال 368 هجرى در مشهد مقدس املاء فرموده و شاگردان ايشان نوشتهاند تشكيل شده است.
نمایش نسخه قابل چاپ
كتاب امالى از جلسههاى متعددى كه شيخ صدوق هفتهاى دو روز در روزهاى سه شنبه و جمعه از 18 رجب سال 367 هجرى تا روز 11 شعبان سال 368 هجرى در مشهد مقدس املاء فرموده و شاگردان ايشان نوشتهاند تشكيل شده است.
فن امالى نويسى
در اواخر قرن سوم هجرى شيوهاى در ميان دانشمندان اسلامى ظهور كرد كه آن را فن امالى ناميدند.امالى جمع املا است و آن اينگونه است كه يكى از اساتيد و دانشمندان بزرگ در انجمنى، مطالبى را ايراد مىكرد و ديگران سخنان او را نوشته و جمعآورى مىكردند تا به صورت كتابى مىشد و آن را امالى مىخواندند.
از فقهاى بزرگ شيعه آثار گران بهايى به اين شكل به يادگار مانده كه امالى شيخ صدوق از آن جمله است و اثرى بس نفيس و ارزشمند مىباشد.
فن امالى نويسى
در اواخر قرن سوم هجرى شيوهاى در ميان دانشمندان اسلامى ظهور كرد كه آن را فن امالى ناميدند.امالى جمع املا است و آن اينگونه است كه يكى از اساتيد و دانشمندان بزرگ در انجمنى، مطالبى را ايراد مىكرد و ديگران سخنان او را نوشته و جمعآورى مىكردند تا به صورت كتابى مىشد و آن را امالى مىخواندند.
از فقهاى بزرگ شيعه آثار گران بهايى به اين شكل به يادگار مانده كه امالى شيخ صدوق از آن جمله است و اثرى بس نفيس و ارزشمند مىباشد.
موضوع كتاب امالى
موضوعات مختلفى در اين كتاب مورد بحث واقع شده كه اكثر آنها جنبه اخلاقى و تاريخى و نقل فضائل خاندان پيامبر اسلام صلى اللّه عليه و آله و سلم را دارند.
اخبار اخلاقى نقل شده توسط غير شيعيان با ملاحظه متن آن، به حكم عقل سليم تأييد مىشود و اخبار فضائل خاندان پيامبر عليهمالسلام از زبان مخالفان، مقرون به قرينه قطعيه است زيرا روات آنها دليلى براى جعل حديث نداشتهاند لذا شيخ در اين دو موضوع، اخبار بسيارى از راويان مخالف مذهب نقل كرده است.
ثواب روزه در ماههاى ذى حجه و رجب و شعبان و رمضان و ارزش خواب و رؤياى مؤمن و مقتل امام حسين عليهالسلام و مستحبات نماز و احكام و شرايع، از ديگر مباحثى است كه در اين كتاب مطرح شده است.
بحارالأنوار 1 26 الفصل الثاني في بيان الوثوق على الك
اعلم أن أكثر الكتب التي اعتمدنا عليها في النقل مشهورة معلومة الانتساب إلى مؤلفيها ككتب الصدوق رحمه الله فإنها سوى الهداية و صفات الشيعة و فضائل الشيعة و مصادقة الإخوان و فضائل الأشهر لا تقصر في الاشتهار عن الكتب الأربعة التي عليها المدار في هذه الأعصار و هي داخلة في إجازاتنا و نقل منها من تأخر عن الصدوق من الأفاضل الأخيار
مرحوم مجلسی :
بدان اکثر کتبی را که ما بر آن اعتماد کرده ایم در نقل مشهور و انتسابش به مولفش معلوم است مانند کتاب های صدوق
کتاب های شیخ صدوق به غیر از الهدایه و صفات الشیعه و فضائل الشیعه و مصادقه الاخوان و فضائل الاشهر در شهرت چیزی از کتب اربعه کم ندارند
کتب اربعه ای که مدار بر آن کتب است در این زمان ها
کتب صدوق داخل در اجازه ما است و از آن نقل کرده است هر کسی که متاخر از صدوق بوده است از بزرگان شیعه
بحارالأنوار 1 26 الفصل الثاني في بيان الوثوق على الك
و لقد يسر الله لنا منها كتبا عتيقة مصححة ككتاب الأمالي فإنا وجدنا منه نسخة مصححة معربة مكتوبة في قريب من عصر المؤلف و كان مقروا على كثير من المشايخ و كان عليه إجازاتهم و كذا كتاب الخصال عرضناه على نسختين قديمتين كان على إحداهما إجازة الشيخ مقداد و كذا كتاب إكمال الدين استنسخناه من كتاب عتيق كان تاريخ كتابتها قريبا من زمان التأليف
...خداوند کار را بر ما آسان کرد از جمله کتب ؛ کتاب های صحیح است از جمله کتاب امالی که ما نسخه اعراب گذاری شده را که مربوط به زمان نزدیک به شیخ صدوق بود یافتیم و بر کثیری از مشایخ خوانده شده بود و بر این کتاب اجازات آنها بود
و همچنین کتاب خصال که عرضه کردیم این کتاب را بر دونسخه قدیمی این کتاب بر یکی از این دو نسخه اجازه شیخ مقداد بود و همچنین کتاب کمال الدین که ما را از کتابی عتیق استنساخ کردیم که تاریخ این کتاب عتیق نزدیک زمان تالیف کمال الدین بوده است
بسم الله الرحمن الرحيم الحمد لله رب العالمين و العاقبة للمتقين و لا عدوان إلا على الظالمين و لا إله إلا الله أحسن الخالقين و صلى الله على محمد خاتم النبيين و على أهل بيته الطيبين الطاهرين و لا حول و لا قوة إلا بالله العلي العظيم
الأمالي للصدوق 1 خطبة الكتاب ..... ص : 1