4- مدرسه نجف اين مدرسه از همان زمان شيخ بزرگوار مفيد تشكيل شد زيرا تحزب و دسته بندى شيعه در بغداد بواسطه نفوذ پادشاهان آل بويه كه پشتيبان مذهب شيعه بودند وارد فعاليت تبليغى و سياسى و كم كم دچار سخت‏گيرى مخالفين گرديد و بزد خورد و آشوب رسيد و شيخ مفيد كه پيشوا و زعيم شيعه‏هاى بغداد بود احتمالا بنجف تبعيد شد و شالوده مكتب نجف را ريخت مكتب نجف از همان قرن چهارم وارد اصول بحث و استدلال گرديد و از نظر موقعيت و فراغتى كه داشت براى اين موضوع آماده بود و كم كم در جريان تاريخ براى علوم دينى جامعه شيعه مركزيت پيدا كرد.
البته همه اين مدارس شيعه مسلك كه در طول تاريخ دچار سير انحرافى شده‏اند در اين موضوع بهم كمك كرده و اين روش را از هم تقليد كرده‏اند و بواسطه اين مدارس كه در تاريخ اساس جريان علمى و پرورش دينى شيعه است اين روش عمومى شد و در مدارس اخير ايران و عراق و هند هم كه وابسته اين مدارس بزرگ و پيرو آن‏ها بودند عمومى شد و سراسر جامعه شيعه را تحت نفوذ قرار داد.